Dấu Hiệu Và Triệu Chứng Của Bệnh Sốt Xuất Huyết Ở Trẻ Nhỏ
Sốt xuất huyết, còn được gọi là sốt Dengue, là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở trẻ em. Vì vậy, việc nhận biết các biểu hiện của sốt xuất huyết ở trẻ em là rất quan trọng để có thể phát hiện sớm, đưa trẻ đi khám và điều trị kịp thời, từ đó tránh được những biến chứng nghiêm trọng.
Biểu hiện của sốt xuất huyết
Trong giai đoạn ban đầu của bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em, bệnh nhân thường gặp phải những triệu chứng như sốt cao đột ngột và kéo dài, chấn động tâm lý, khó chịu và hay đau đớn.
Trẻ nhỏ thường bị bứt rứt và quấy khóc, trong khi trẻ lớn có thể gặp những triệu chứng như đau đầu, mất sự ngon miệng, buồn nôn, cảm giác chán ăn, da bị sung huyết (gây ra một số vết chấm xuất huyết), đau khớp, đau ở vùng mắt, chảy máu chân răng hoặc chảy máu cam.
Trong giai đoạn sốt xuất huyết, kết quả xét nghiệm máu thường không phản ánh rõ ràng. Cụ thể, dung tích hồng cầu (Hematocrit) hầu hết là bình thường, số lượng tiểu cầu có thể giảm dần hoặc duy trì ở mức bình thường, trong khi lượng bạch cầu thường giảm.
Sau giai đoạn sốt, trẻ sẽ tiến vào giai đoạn nguy hiểm của bệnh sốt xuất huyết, thường kéo dài từ ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 sau khi mắc bệnh. Trong giai đoạn này, biểu hiện của sốt xuất huyết ở trẻ có thể là sự tiếp tục mắc sốt hoặc sự giảm dần của sốt.
Một triệu chứng đặc trưng trong giai đoạn này là việc thoát huyết tương, nghĩa là lượng huyết tương trong máu thoát ra ồ ạt và gây tình trạng chướng bụng to, thường kéo dài trong 24-48 giờ. Điều này có nguy cơ dẫn đến tử vong ở trẻ bị sốt xuất huyết.
Khi trẻ đi khám, các bác sĩ có thể nhận thấy các dấu hiệu như tràn dịch ở màng phổi, màng bụng, gan to bất thường và sưng nề mắt.
Trong trường hợp thoát huyết tương diễn ra nặng, trẻ có thể trải qua tình trạng sốc, với những biểu hiện dễ nhận thấy như loạn vật, bứt rứt, trạng thái lờ đờ, lạnh chân tay, da lạnh ẩm, nhịp tim nhanh nhỏ, tiểu ít, huyết áp kẹt (huyết áp tối đa và tối thiểu cách nhau dưới 20 mmHg) hoặc huyết áp giảm không thể đo được.
Đặc biệt, trẻ có thể mắc các trường hợp xuất huyết dưới da hoặc xuất hiện các vết bầm tím, mảng bầm tím rải rác hoặc tập trung đặc biệt ở mặt trước hai cẳng chân và mặt trong hai cánh tay, ở phần bụng, đùi, mạng sườn, và xuất huyết ở niêm mạc như chảy máu mũi, chảy máu răng hoặc tiểu ra máu.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, xuất huyết không phải là một biểu hiện bắt buộc của bệnh sốt xuất huyết ở trẻ em, vì có trường hợp trẻ mang bệnh mà không có triệu chứng xuất huyết.
Do đó, dù có xuất huyết hay không, bệnh vẫn có thể tiến vào giai đoạn nguy hiểm và gây tử vong cho trẻ. Một trong những biến chứng nguy hiểm của bệnh là trẻ bị sốc, có biểu hiện gồm giảm tri giác, giảm thân nhiệt và giảm huyết áp.
Trong giai đoạn nguy hiểm này, kết quả xét nghiệm máu thường cho thấy lượng tiểu cầu giảm mạnh xuống dưới 100.000/mm3. Trong các trường hợp nặng, trẻ có thể bị rối loạn đông máu, tình trạng cực kỳ nguy kịch.
Sau giai đoạn nguy hiểm trong khoảng 48-72 giờ, trẻ sẽ tiếp tục vào giai đoạn phục hồi. Trong giai đoạn này, trẻ sẽ không còn mắc sốt và tình trạng sẽ cải thiện đáng kể. Trẻ sẽ có biểu hiện thèm ăn, huyết áp sẽ ổn định hơn và trẻ sẽ tiểu nhiều hơn.
Khi xét nghiệm máu, số lượng bạch cầu sẽ tăng nhanh chóng, trong khi số lượng tiểu cầu sẽ dần trở lại mức bình thường, tuy nhiên thường chậm hơn so với số lượng bạch cầu.
Tổng hợp và biên tập: Ds Nguyễn Thị Hồng